باکیدا یاشایان ایرانلی بیر مهاجرله دانیشیق
هله ده اینام یاشادیر
دانیشیغی آپاران: ایبیش
کئچمیش یوزایللیک ده آذربالیجاندان معین اجتماعی و سیاسی سببلر اؤزره، مهاجرت آخینی اؤلکه دن خارجه باش وئرمیشدیر. هر مهاجرت دؤورونؤن اؤزونه مخصوص سببلری، مهاجرت ترکیبی و مهاجر طالعی اولموشدور. بو گؤن ده آذربایجان جمهوری سینده یاشایان قدیم مهاجرلردن بیری دکتر «عادله خانیم چرنیک بلند»دیر. ١۵ یاشیندا اردبیل شهریندن اجتماعی مبارزه یه قوشولان …
فرهاد سوسدو
آیریلیق، آیریلیق، آمان آیریلیق …!
«فارس» خبر آژانسی‌نین یایدیغی خبره استنادا، آذربایجانین تانینمیش شاعری و یادداشتلاردا قالان «آیریلیق» ماهنیسی‌نین موللیفی رجب ابراهیمی(فرهاد) اوزون مدت خسته‌لیکدن سونرا بهمن آیی‌نین ۲۰نجی گونو اردبیل شهرینده ابدی‌لیک سوسموشدور.
رجب ابراهیمی(فرهاد) ۱۳۱۴نجی ایلین آبان آییندا اردبیل ولایتی‌نین یورتچو ناحیه‌سینده کورعباسلو کندینده دونیایا گؤز آچمیش، عؤمرونون اوزون ایللرینی تهراندا، سون ایللر ایسه اردبیلده یاشامیشدیر. فرهادا بؤیوک شؤهرت گتیرن اونون «آیریلی…
علی توده - 95
(1303-1375)
بؤیوک یارادیجی شخصیتلر همیشه بؤیوک تاریخی حادثه لردن دوغولوب. 95 ایللیگینی قید اتدیگیمیز شاعر علی توده بو معنادا آذربایجان خالقینین شانلی تاریخینه قیزیل حرفلرله یازیلمیش “21 آذر” نهضتینه باغلیدیر. اُو، عمرونون سونونا قدر ده آزادلیق ادعا‌لارینا صادق قالان نادر یازارلارداندیر.
جوادزاده علی علیقلی اوغلو: شاعر، 1337-جی ایلدن شوروی یازیچیلار اتفاقینین و آذربایجان یازیچیلار بیرلیگینین عضوو اولوب.…
۲۷ دی ( ۱۷ ژانویه ) مدینه گلگون دوغوم گونو
علی اکبرزاده مدینه نورالله قیزی ( مدینه گولگون ) آذربایجان خانیم شاعیری دیر . مدینه خانیم
گولگون 1926-جی ایل ژانویه نین 17-سینده باکی شهرینده آنادان اولموشدور .
ابتدایی مکتبی باکی دا بیتیریب 1938-جی ایلده آیله سیله بیرلیکده اردبیل شهرینه کوچوبلر . سونرا تبریز شهرینده یاشامیش . 1945 و 1946-جی ایللرده آذربایجان میللی حرکتینین فعال ایشتیراکچیسی اولوبدور و عومور بویوشعرلریله بو اینقلابین جارچیسی کیمی اولوبدور . مدینه خانیم گولگون آذربایجانا چوخ باغلی اولدوغو اوچون اوغلونون آدینی دا آراز قویوب دور و تبریز حاقیندا چوخلو حسرت شع…
ادبی تنقید و آذربایجاندا ادبی تنقیدین ایندیکی دورومو
حسن ایلدیریم – همت شهبازی
ج- من‌هارداسا بئلینیسکی‌دن بئله بیر عبارت اوخوموشام: ادبیات جامعه‌‌نین ویجدانی‌دیرسا، تنقید ایسه ادبیاتین ویجدانیدیر. منجه، بو سؤز درین معنالی و مختلف یؤنلو و یوزوملو سؤزدور. ویجدان منلیگین جوهری‌دیر. او، هرکسین ایچینده اونونلا اوز به اوزو اولوب، اونون نه اولدوغونو اونا گؤستریر. ویجدان انسانین ایچ آیناسی‌دیر. پیسی- پیس، یاخشینی- یاخشی، اه‌یرینی یا دوزو اولدوغو کیمی‌‌اؤز صاحیبینه گؤستریر. بو منلیک جوهری، بو آینا دئمک اولارکی جامعه ده اولان اخلاق پئرینسیپ‌لریندن، اخلاق نورما‌لاریندان، انسانین اساس خاصیت‌لریندن، بشریتین آمال و آرزو‌‌لاریندان، بیر سؤزله بشریتین جوهریندن یوغرولوب و هر بیر انسانی…
نار آغاجی
ائلیار پولاد
ائویمیزین آرخاسیندا یئرلشن پارکین آغاج‌لاری حیطه کؤلگه سالیب. آغاج‌لارین یارپاق‌لاری شفاف یاشیلا چالیر. ائرته‌دن یاغان یاغیش و کسندن سونرا گونشین ایشیغی آلتیندا لاپ دا شفافلانیب، گؤز اوخشایان منظره‌نی داها دا جانلاندیریر.
ایش یئریم شهردن کنار اولدوغوندان ایش زامانی اوزون اولور. سحر ساعات یئدیدن آخشام بئشه قدر گوجلو ایش رژیمینده چالیشماقدان، ائوه چوخ یورغون گلیرم. بیر-ایکی ساعات دینجلندن سونرا اؤزومه گله بیلیرم…
«مهاجر لر»
برتولت برشت – چئویرن: احد واحدی
مهاجرلر
هر زامان،
بیزلره قویولان بو آدی
معناسیز گؤرورم:
«مهاجر…!»
بو او دئمکدیر کی،
بیز بیر اؤلکه‌دن
باشقا بیر اؤلکه‌یه کؤچموشوک؛
بیر حالداکی مگر
کوچدوگوموز بیر اؤلکه‌نی آزادلیقلا سئچمیشیک؟!…
بیز باشقا مملکته گئتمه‌میشیک
عؤمور بویو اوردا قالماق اوچون!
بیز قاچمیشیق بوگون،
داها دوغروسو، بلکه
قوولموشوق، سورگون اولموشوق.
اونونچون بیزه
نه اینکی وطن!
سور…
آرخیو‌دن تانیلان “ ٢١ آذر” مدا‌لی
حیات یولداشیم زینب موسی زاده جبار قیزی، الیازما‌لاریمی، کتاب آرخیویمی آراشدیرارکن نئچه ایللردی آختاردیغیم مدا‌لی تاپیر. آرخیو‌دن تانیلان نئچه ایللرین حسرتیندن سارالمیش، سولموش “٢١ آذر مدا‌لی و وثیقه سی. وثیقنی آچیب سولوخموش یازیلاری اوخویوروق.
جبار موسی اوغلو موسی زاده ١٩٤٥-جی ایل تاریخده وئریلیب. “آذربایجان ملی حکومتینی اله گتیرمکده شرکت ائتمه سینه گؤره آذربایجان مجلیسی، آذربایجان مجلیسی ملی طرفیندن “٢١ آذر” مدا‌لی ایله طلتیف اولونوب.…
بوتون تشکیلاتچیلارا و ایشتیراکچیلارا
ابراهیمیلر نسلینین تشکورونو بیلدیریرم
نویابرین ٢٤- ده ساعت ١٢- ٠٠- دا بین الخلق مطبوعات مرکزینین دهیرمی زالی فریدونسئورلرین اختیارینا وئریله جک. تدبیره اوچ گون قالسا دا ایندیدن اوغورونو، فعالیتیمیزین تکمیللشمه سینه، یئنی چالارلارلا زنگینلشمه سینه یؤنه‌لن تأثیر امکا‌لارینی گؤرور، ان اساسی فریدون ابراهیمی سیماسیندا تاریخی شخصیتلریمیزین او تایلی، بو تایلی وطنیمیزین ساکینلرینه داها یاخیندان تانیدیلماسی، نسیللره تبلیغی اوچون باشلادیغیمیز ایشلرین یئنی، کیفیت مرحله‌سینه قدم قویاجاغینا اینانیریق. بئله نتیجهیه اؤنجه‌دن گلمه‌یه یوبیلئی تشکیلاتچیلارینین - آذربایجان دمکرات فرقه سی مرکزی کمیته سی و "ایرانلی مهاجرلر جمعیتی" اجتم…
فریدون ابراهیمی ٢٠ عصرین گؤرکملی اجتماعی- سیاسی
خادیملریندن بیری کیمی
حؤرمتلی صدارت، حؤرمتلی تدبیر اشتراکچیلاری،
بیزلر بو گون بورایا فریدون ابراهیمی کیمی بیر شخصیتین وطنپرور سیماسینی آذربایجان خالقینا و خصوصیله اونون گلجه گی اولان گنج نسله تقدیم ائتمک اوچون توپلاشمیشیق
بیر زمانلار مکتبلرده خلق یازیچی‌سی میرزه ابراهیموون "گله جک گون" رومانیندا و شاعره مدینه گولگونون "فریدون" منظومه سینده شرایطه اویغون اولا‌راق گنج نسله، یعنی بیزلره ف. ابراهیمینین شخصیتی، وطنپرورلیگی، آما‌لی، هدفی، اونلارین گئرچکلشمه…
بئش قجله
رقیه کبیری
دئدی: «بویون سحردن بئش دنه قجله مندن أل چکمیرلر. چؤلده‌هارا گئدیرم باشیمین اوستونده فیرلانیب، قاریلداییرلار.»
دئدیم: «سیز کی طی‌الارض ائلییه بیلرسیز، بو قجله‌لرین دیلیندن باش تاپمیرسیز؟»
دئدی: «مه‌یر من سولیمان پیقمبرم قورد- قوشون دیلیندن باش تاپیم! بیرده طی‌الارض ائله‌مک نمنه‌دی کی؟!»
دئدیم: «منه ده اؤرگه‌دین داااا»
دئدی: «قجله دیلینی؟»
دئدیم: «طی‌الارضی»
آرتیردی: «گئنه آلا قارقانین دیلینی …
تاریئل اومید
فیریدونون سون گونو
تبریز، گولوستان باغی،
فیریدونون سون گونو.
او، قاچمادی وطندن
او، سئچمه دی سورگونو...
گولشنین اورتاسیندا،
دار آغاجینی سئچدی.
آزادلیغا ایناندی،
آزادلیغا آند ایچدی.
اؤلوموندن قورخماییر،
روحو، عشقی گؤیده دیر.
او، حیاتا کئچمه ین
قانونلارچون گؤینه دی.
کندلری بیر- بیر گزن،
خالقا ساواد اؤیره دن.
اوشاقلار ایله بعضن،
قبیر اوسته گؤ…